PHƯỢNG cầu hoàng
Tư Mã Tương Như, tên tự Trường Khanh, là một văn nhân đời Hán (Trung quốc), sống một cuộc đời lãng tử. Chàng nổi tiếng tài hoa phong nhã, thơ hay, đàn giỏi. Từ giã quê hương, chàng du ngoạn khắp đó đây, chàng thường dừng lại ở những danh lam thắng cảnh, làm thơ, sáng tác nhạc, chơi đàn. Mỗi khi tiếng đàn Cẩm Tâm của chàng lên tiếng véo von ca thì quanh chàng, im lặng, ngất ngây, suối như ngừng chảy, chim như ngừng hót. Ai ai cũng mến tài chàng, nơi nào cũng muốn mời chàng ở lại nhận một chức vụ nhỏ; nhưng chàng chẳng ở đâu được lâu. Chàng đã qua Tràng An, sang đất Lương, rồi đất Thục. Một hôm, đến đất Lâm Ngang, chàng được một người bạn dẫn đến nhà viên ngoại Trác Vương Tôn vốn trọng người tài hoa. Nhác thấy một thiếu phụ trẻ và đẹp lộng lẫy như đoá cúc trắng; đó là nàng Trác Văn Quân con gái Trác Vương Tôn, sớm goá chồng. Tư Mã Tương Như say đắm rồi sáng tác khúc nhạc Phượng Cầu Hoàng. Dưới trăng sao, chàng ngập tràn cảm hứng gảy khúc đàn, tiếng đàn như tha thiết kiếm tìm, như hứa hẹn tình yêu, như ngợi ca một tương lai rực rỡ. Trác Văn Quân đứng tựa cây liễu nghe từng tiếng đàn kêu gọi, tâm hồn ngây ngất. Tiếng đàn như hát ca giục giã: "Chim phượng về làng cũ, chim phượng bay bốn bể tìm chim hoàng...". Ðêm ấy, Trác Văn Quân bỏ nhà leo tường trốn đi với Tư Mã Tương Như. Ðôi trai tài gái sắc sống gian nan một thời gian. Sau, Vua Hán Vũ Ðế nghe tiếng chàng là người tài năng, vời về triều ban chức tước; song được ít lâu chàng lại cùng Trác Văn Quân ra đi.
Trong Truyện Kiều, Nguyễn Du tả Thuý Kiều đánh khúc đàn Bạc Mệnh, có câu:
"Khúc đâu Tư Mã Phượng Cầu..."
"Phượng cầu" hay "Phượng cầu hoàng" có nghĩa là Phượng, con chim trống, đi tìm Hoàng, con chim mái. Có sách chép chim Phượng và chim Hoàng chỉ xuất hiện những năm đất nước hoà bình, dân ấm no.
Thông tin trên mạng Netcodo
Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ tại
Ban Biên Tập Mạng Netcodo
Ðiện thoại: (54)847247 - Email Intranet: quantri@netcodo.vnn.vn
Email Internet: netcodo@hue.vnn.vn