ECQUYN
"Khoẻ như Ecquyn", "lực lưỡng như Ecquyn" là thành ngữ phổ biến ở phương Tây: "Ecquyn" phổ biến đến mức nó trở thành một danh từ chung, một "Ecquyn" tức là một người đàn ông cường tráng, có sức khoẻ vô địch. Ecquyn là một vị thần nổi tiếng trong thần thoại La Mã. Thần thoại La Mã mượn của Thần thoại Hy Lạp vị thần này; trong thần thoại Hy lạp, chàng tên là Hêracle. Vì vậy, chúng tôi sẽ gọi chàng Ecquyn là Hêraclet và kể chuyện Hêraclet trong thần thoại Hy Lạp.
Mới sinh ra, chú bé ấy tên là Anxit (tiếng Hy lạp có nghĩa là "người cường tráng"). Chú là con của thần Dớt và nàng Ankmen xinh đẹp. Nữ thần Hêra, vợ của Vương thần Dơt ghen tức, mấy lần định giết chết chú bé. Trái lại, thàn Dớt rất yêu thương đứa con trai "ngoài hôn nhân" của mình. Một hôm, nữ thần Hêra ngủ say, thần ra lệnh cho một vị thần liên lạc, xuống trần bế ngay chú bé Anxit lên đỉnh Olanhpơ rồi đặt chú vào lòng Hêra để bú trộm sữa của nữ thần. Ðược ăn sữa, chú bé sẽ trở thành bất tử. Chú bé bú lấy bú để, mút sữa mạnh quá, làm cho Hêra giật mình tỉnh dậy. Nàng đẩy ngay chú ra khỏi lòng mình, làm sữa chảy thành một dòng ra bầu trời, nay vẫn còn một vệt mờ trắng như sữa vắt ngang bầu trời, gọi là "Con đường sữa" mà chúng ta gọi là Ngân hà. Chú bé đã bú gần căng bụng. Từ đấy, chú được gọi là Hêraclet ("Vinh quanh của nàng Hêra"). Nữ thần Hêra vẫn ghét cay ghét đắng đứa con riêng của chồng, nàng tìm cách giết chú bé. Thường ngày, nàng Ankmen đặt chú bé Hêraclet trong nôi nằm chung với chú bé em sinh đôi. Một đêm, Hêra thả hai con rắn xuống trần để quấn chết Hêraclet. Rắn bò vào phòng,. luồn vào nôi; chú bé em sinh đôi, chợt dậy khóc và la hét ầm ĩ. Nàng Ankmen hoảng hốt choàng dậy, thấy hai con rắn thì khiếp đảm, nàng kêu rú lên "Rắn! Rắn! Cứu tôi với!", Người nhà, kẻ cầm đèn, người soi đuốc, người dao, gậy đẩy cửa ào vào thì lạ thay, thấy chú bé Hêraclet ngồi dậy trong nôi hai tay nắm chặt cổ hai con rắn; rắn đang oằn mình giãy chết. Chú bé Hêraclet mới được 10 tháng. Ħmphitơriông là bố dượng và nàng Ankmen mừng lắm, mời các thầy dạy học danh tiếng nhất đến nhà dạy chú đủ các môn: âm nhạc, lịch sử, triết học, cưỡi ngựa, bắn cung, quyền thuật, đánh chuỳ, phóng lao. Chú ham mê các môn võ thuật, chẳng màng gì đến nghệ thuật, văn chương. Truyền thuyết kể rằng, một hôm thầy dạy nhạc thấy cậu học trò nhác lười bộ môn này quá, có đánh cậu. Tức đỏ mặt, cậu giơ cây đàn xita đập vào đầu thầy. Với cánh tay to khoẻ ấy, chỉ một lát là thầy nhạc lăn ra đát và chết ngay. Xét vì thầy có đánh cậu vì cậu quá nóng nẩy, vì vô tình giết người và vì tuổi còn nhỏ, cậu được toà án tha bổng. Song, bố dượng cậu nghĩ nên giáo dục cậu nơi khoáng đãng, luôn luôn tiếp xúc với cỏ cây, rừng núi, thì cậu sẽ bớt nóng nảy, tính khí sẽ dịu đi. Từ đấy, chàng được chăn gia súc ngoài cánh đồng bát ngát. Chàng luyện tập phóng ngựa, múa gươm, bắn cung; đặc biệt chàng đẽo được đôi chuỳ, gỗ rắn như sắt, như đồng, nặng đến bốn, năm lực sĩ mới vác nổi. Với chuỳ này, chàng đã giết chết một con to và hung dữ, từ bao năm bắt mất không biết bao nhiêu bò, cừu, dê của nhà Vua và dân chúng trong vùng. Con sư tử này tinh khôn vui cùng; chàng phải săn lùng suốt bốn mươi chín ngày đến ngày thứ năm mươi mới giết được. Chàng mang xác sư tử về. Nhà Vua mừng rỡ, gả cho chàng tất cả năm mươi cô con gái xinh đẹp. Thế là năm mươi ngày cưới linh đình. Chàng Hêraclet mười tám tuổi. Một lần khác, chàng giúp Vua thành Tebơ đánh tan một đội quân xâm lược, Vua gả công chúa Mêgara cho chàng; hai người yêu thương nhau, sống rất hạnh phúc. Nào ngờ đâu, một hôm chàng hoá điên; chàng chạy khắp đô thành, gầm thét như một con thú dữ; chàng cầm gươm đâm chết vợ và các con. ít lâu sau, chàng khỏi bệnh; gia đình tan nát; chàng đau đớn; suốt bao nhiêu ngày tháng, chàng ủ ê, đờ đẫn. Thần Apôlông hiện lên, phán truyền: "Hỡi chàng Hêraclet đau khổ, vị nữ thần Hêra đã trả thù chàng, làm cho chàng hoá điên và phạm những tội tầy đình. Ðể chuộc tội, chàng phải trở về xứ sở quê hương, đất Tiranhtơ, chịu làm nô lệ cho Vua Ơrixtê trong mười hai năm, qua mười hai thử thách ghê gớm, nếu chàng vượt qua được mọi gian nguy, các vị thần Ôlanhpơ sẽ đón chàng lên Thiên giới, chàng sẽ được bất tử như các thần linh". Hêraclet bừng tỉnh. Chàng tuân theo lời phán truyền của thần ánh sáng Apôlông, trở về Tiranhtơ, quê hương chàng. Từ đây, mở đầu quãng đời làm nô lệ hết sức gian khổ và cũng hết sức vinh quang của Hêraclet. Mười hai năm làm nô lệ cho Vua Ơrixtê, Hêraclet lập mười hai kỳ công hiển hách chưa từng thấy.
Vua Ơrixtê xứ Tiranhtơ là một ông vua xấu xí, hèn nhát và độc ác: hắn nghe tiếng chàng Hêraclet trở về xứ sở mình thì run sợ, mặt tái xám. Hắn bày ra đủ trò hiểm độc mong giết được chàng. Vua Ơrixtê không dám giáp mặt chàng dũng sĩ, hắn cho một viên quan truyền mọi lệnh của hắn đến Hêraclet.
Trước hết, Ơrixtê ra lệnh cho chàng phải giết chết con sư tử ở Nêmê; sư tử này là con của Khổng lồ và nửa quỷ nửa người nửa rắn. Nó có bộ da rắn như sắt, như dồng, lao đâm không thủng. Nó ở trong hang sâu có hai cửa. Nó đã bắt nhiều bò mộng, dê, cừu, nhốt trong hang để ăn thịt dần. Hêraclet mặc bộ áo giáp vàng, tay chuỳ, tay lao, vai đeo cung tên tiến đến hang sư tử. Trước hết, chàng bốc một mảng núi đá, lấp kín một cửa hang. Ngày đêm, chàng mai phục bên cửa hang còn lại. Một hôm, sư tử ra khỏi hang kiếm mồi. Chàng giương cung bắn tới tấp; các mũi tên chạm vào mình, vào đầu sư tử, đều oằn lại, rơi xuống đất. Chàng vấc chuỳ, xông tới con vật; sư tử nhảy chồm lên, miệng há to, định nuốt chửng Hêraclet. Chàng dũng sĩ cúi rạp xuống, rồi nhanh như cắt, chàng nhằm đầu sư tử giáng một chuỳ sấm sét. Một tiếng "boong", sư tử không chết; nó gầm lên, xông tới, lùi ra sau, chồm lên, miệng há, chân tát, nhưng Hêraclet tránh được mọi đòn hiểm độc của ác thú. Mọi vũ khí đều bất lực. Chàng nhảy lên lưng sư tử, túm bờm nó rồi hai bàn tay sắt chẹn cổ họng con vật; hai gọng kìm xiết ngày càng chặt. Sư tử đạp hai chân sau, đá đất bay mù trời. Rồi hai mắt vàng khè của nó đờ đẫn. Hêraclet dí đầu nó xuống đất, tay vẫn bóp chặt cổ họng. Sư tử chết. Hêraclet đặt nó nằm ngay ngắn dưới đất; chàng dùng múi lao, rứt một móng chân nó làm dao; lột bộ lông, cắt thành một bộ áo, và lột da đầu sư tử làm mũ. Chàng đội mũ, mặc áo da sư tử trở về đô thành. Từ bờ thành cao, Vua Ơrixtê nhìn thấy người mặc bộ giáp ấy, biết là Hêraclet. Hắn run cầm cập; hai người phải dìu hắn về cung
Kỳ công thứ hai của Hêraclet là giết chết mãng xà Hiđrơ. Nhận được lệnh của Ơrixtê, chàng dũng sĩ mặc bộ áo giáp sư tử, mang vũ khí sang đất Lecnơ. Chàng đi cùng một người bạn thân thiết. Con rắn Hiđrơ có một trăm đầu, phun ra một uế khí, ai hít phải chết ngay tức khắc. Nó bắt của dân chúng cơ man nào là ngựa, bò, dê, cừu và chẳng mấy gia đình không có tang vì người nhà bị nó ăn thịt. Nó chuyên sống nơi bùn lầy, cỏ rậm cao ngập đầu người. hai người bạn tiến từng bước một, dò xem rắn Hiđrơ nằm ở đâu. thấy uế khí nồng nặc bốc lên nghi ngút ở giữa đầm lầy, Hêraclet bảo bạn lui thật xa. Chàng nhặt những tảng đá lớn ném, rồi lấy cung, nhằm bắn mấy cái đầu rắn ngóc lên khỏi mặt bùn để thở. Thấy động, Hiđrơ vươn hẳn mình lên, tìm xem có gì lạ. Phát hiện ra Hêraclet, vút một cái, nó quăng mình như bay, quấn chặt lấy chàng dũng sĩ, định bẻ vụn xương chàng. Hêraclet khôn khéo luồn khỏ bốn, năm vòng cuốn. Chàng vung chuỳ đập vào đầu rắn và lanh lẹn rút gươm chém một, hai, ba đầu rắn; ba cái đầu rụng xuống đất. Song kỳ lạ làm sao, ba đầu khác mọc liền. Hêraclet giơ tay vẫy gọi bạn, bảo bạn đốt một bó đuốc và hễ đầu rắn Hiđrơ nào rụng xuống, phải dí ngay ngọn đuốc cháy bùng vào đầu rắn. Với sức khoẻ phi thường, Hêraclet chặt hết 100 đầu rắn. Bị lửa đốt thành than, rắn không mọc lại đầu được nữa. Ðó là chiến công rực rỡ thứ hai, từ khi chàng trỏ về quê hương. Tiếp đó, chàng lập thêm mười kỳ công nữa, nào bắt sống Lợn rừng hung ác, bắt sống Hươu cái, suốt một năm trời chàng đuổi nó từ Hy Lạp đến cực bắc; bắt sống bò mộng điên; nào phiêu lưu sang Châu á, đến bộ lạc Amazôn. xuống âm phủ bắt chó ngao Xecber; đoạt những quả táo vàng... Thật gian truân nhưng cũng thật vinh quang cho cuộc đời Hêraclet.
Cuộc đời chàng còn nhiều gian truân và vinh quang khác. Cuối cùng, vì một sự lầm lẫn, vợ chàng trao cho chàng một tấm áo nọc độc mà nàng không biết. Trong một buổi lễ, Hêraclet mặc áo của vợ gửi cho, bỗng áo cháy đùng đùng, áo bám riết, bám chặt da thịt chàng. Chàng đau đớn quá, chạy khắp nơi, la hét, áo vẫn cháy đùng đùng, không chịu nỗi, chàng bảo mọi người cho chàng lên giàn thiêu, để được chết ngay. Nghe lời chàng, người ta đốt lửa giàn thiêu đưa chàng về thế giới vũnh hằng. Một tiếng sét kinh thiên động địa: Theo lệnh Dơt, các vị thần trên đỉnh Olanhpơ xuống trần đón chàng Hêraclet (hay Ecquyn) lên Thiên giới. Chàng trở thành một vị thần bất tử.
Thông tin trên mạng Netcodo
Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ tại
Ban Biên Tập Mạng Netcodo
Ðiện thoại: (54)847247 - Email Intranet: quantri@netcodo.vnn.vn
Email Internet: netcodo@hue.vnn.vn