GIAVE
Ai đọc Những người khốn khổ của Vichto Huygô cũng không quên Giave, tên chó săn luôn nấp trong bóng tối rình bắt những người lương thiện, nhưng lại bọc trong một cái tên mỹ miều: Viên thanh tra.
Giave tóc hoa râm, chải mượt đến tận thái dương để trơ cái trán hẹp bóng lên hình thù kỳ dị của chiến thắng. Cái nhìn Giave "tối tăm", bộ mặt mãn nguyện của hắn phơi bày tất cả những gì ghê tởm nhất. Nhưng Giave có một phẩm chất đặc biệt; một cái máy của chính quyền; hắn không bao giờ thất thố trong nhiệm vụ, không bao giờ để một nếp nhăn trong bộ y phục cảnh sát, Giave rất nguyên tắc đối với nhiệm vụ. "Bố hắn mà phạm tội, hắn cũng bỏ", ngay cả "lúc hấp hối, hắn vẫn do thám". Trên đầu hắn là uy quyền, là trách nhiệm của pháp luật, là yêu cầu trừng trị- không có con người.
Trong Những người khốn khổ, Giave bám theo Giăng Vangiăng suốt cuộc đời, không cho ông được trở lại làm người. Trong cái ngu muội của Giave, Giăng Vangiăng lúc nào cũng là "tên tù khổ sai", tên tội phạm cần trừng trị. Cảnh Phăngtin hấp hối đầy thương cảm, Giave xông vào bắt Giăng Vangiăng, giọng hắn gầm lên như tiếng thú dữ, át cả tiếng kêu thảm thiết của người phụ nữ sắp lìa đời; cảnh hắn săn đuổi Giăng Vangiăng một đêm trăng tại các ngõ hẻm Paris thật đáng ghê tởm.
Cuộc săn đuổi, bám riết ấy kéo dài mấy chục năm trời, mỗi lần Giăng Vangiăng mai danh ẩn tích lại một lần Giave phát hiện ra và không để ông yên. Ðến khi Cách mạng 1830 bùng nổ, Giave bị bắt trên chiến luỹ, Giăng Vangiăng tha tội chết cho hắn.
Giăng Vangiăng cứu Mariúyt ra khỏi cống ngầm Paris, ông lại gặp Giave và thành tù nhân của y. Lần này, Giave kính phục Giăng Vangiăng "tên tù khổ sai" và để ông tự do. Nhưng Giave bị khủng hoảng tinh thần. Hắn đã làm một việc quá sức hắn- nhận ơn rồi trả ơn một tên tội phạm. Lần đầu tiên, hắn hiểu trên đời này, còn có những điều nhân nghĩa ngoài luật lệ của bọn thống trị. Mọi quan niệm về danh dự, đạo đức, nhiệm vụ của hắn sụp đổ. Hắn nhảy xuống sông Xen tự tử.
Dưới ngòi bút của Huygô, Giave hiện ra như một tên cuồng tín nhúng tay vào những việc tàn bạo vì hắn chỉ nghe một tiếng nói của cường quyền. "Hắn là một thằng đáng thương như mọi thằng ngu đang đắc thắng mà thôi". Xây dựng nhân vật Giave, Huygô lên án những kẻ say quyền uy mà quên con người.
(theo Ðiển tích Văn học- NXB Giáo dục 1996)
Thông tin trên mạng Netcodo
Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ tại
Ban Biên Tập Mạng Netcodo
Ðiện thoại: (54)847247 - Email Intranet: quantri@netcodo.vnn.vn
Email Internet: netcodo@hue.vnn.vn