Sở Khanh
Sở Khanh, tên một nhân vật trong Truyện Kiều của Nguyễn Du, nay được dùng như một danh từ chung để chỉ kẻ phản bội, đứa lọc lừa: "thằng Sở Khanh", "bọn Sở Khanh". Một nhà văn viết "Mỹ nữ của chúng ta rơi vào tay bọn Sở Khanh". Sở Khanh không chỉ là kẻ bạc tình, phản bội người con gái ngây thơ, Sở Khanh còn mang nghĩa rộng: đó là kẻ phản bội bạn bè.
Bị bán vào lầu xanh của Tú Bà, Thuý Kiều bị ép tiếp khách làng chơi; nàng không chịu nên bị Tú Bà xỉ mắng, toan đánh đập; nàng rút dao giấu trong tay áo tự vẫn, song mọi người cứu được. Tú Bà phải đấu dịu, hứa sẽ gả nàng vào nơi tử tế. Sự thật, mụ âm mưu đưa Kiều vào bẫy, bắt buộc nàng tiếp KHÁCH. Ở LẦU NGƯNG BÍCH, NÀNG CÔ ĐƠN, tủi phận, nhớ nhà, nhớ quê. Bỗng có một chàng trai trẻ, dáng vẻ thư sinh, tên là Sở Khanh, nhìn nàng ra vẻ xót xa; nó đánh tiếng muốn cứu người " sắc nước hương trời" ra khỏi chốn lầm than. Qúa mức đau khổ, Kiều phải nhắn người nhờ Sở Khanh cứu vớt, khắc nó gởi giấy cho Kiều hẹn một buổi tối sẽ đón nàng đi trốn. Ðúng giờ hẹn, Sở Khanh đến. Sau khi nghe nàng kể nỗi oan khổ và lời cầu khẩn của nàng, Sở Khanh khoe mình "có ngựa truy phong" và kẻ hầu khoẻ mạnh, và hứa sẽ đưa nàng đi trốn. Tuy có hồ nghi vì lời nói huênh hoang của Sở Khanh, Kiều "cũng liều nhắm mắt đưa chân". Nàng bước xuống lầu và lên ngựa theo Sở Khanh trốn đi. Rừng khuya, trăng lạnh, sương sa, nàng xót thương tấm thân lưu lạc. Tiếng gà gáy, tiếng người lao xao. Nhà trước, nhà sau, nàng không thấy bóng Sở Khanh đâu. Nó "đã rẽ dây cương lối nào". Nàng đang hoảng sợ thì Tú Bà dẫn một đoàn người ập đến bắt và lôi về nhà, rồi không nói không rằng, mụ đánh đập nàng tơi bời. Từ ngày ấy, Kiều bước vào quãng đời kỹ nữ.
Về sau, người con gái cùng số phận với Kiều là Mã Kiều, bảo cho nàng biết Tú Bà xưa nay vẫn thuê Sở Khanh đánh lừa các cô gái, kẻ "bạc tình nổi tiếng lầu xanh/ Một tay chôn biết mấy cành phù dung". Biết chuyện nó lừa Thuý Kiều, cả xóm lầu xanh nguyền rủa nó là thằng "bất nghĩa", đứa "vô lương", thằng "mặt mo".
(theo Ðiển tích Văn học- NXB Giáo dục 1996)
Thông tin trên mạng Netcodo
Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ tại
Ban Biên Tập Mạng Netcodo
Ðiện thoại: (54)847247 - Email Intranet: quantri@netcodo.vnn.vn
Email Internet: netcodo@hue.vnn.vn