XIN ĐỪNG ĐI VỚI một người khác em
Con đường
Nếu anh đi với người yêu
Chỉ xin anh nhớ một điều nhỏ thôi
Con đường ta đã dạo chơi
Xin đừng đi với một người khác em
Hàng cây nay đã lớn lên
Vươn cành lá để êm đềm chạm nhau
Hai ta ai biết vì đâu
Hai con đường rẽ xa nhau xa hoài
Nếu cùng người mới dạo chơi
Xin anh tránh nẻo đường vui ban đầu
Phan thị Thanh Nhàn
Ðã chia xa rồi, yêu ai, đi với ai là quyền của anh, em có quyền gì đâu mà đã can thiệp vào chuyện riêng tư của người khác. Chỉ xin anh nhớ cho một điều "một điều nhỏ thôi". Nhỏ mà không nhỏ một chút nào:
Con đường ta đã dạo chơi
Xin đừng đi với một người khác em
Ðâu phải là sự ghen tuông đầy lệ luỵ của thói đàn bà?. Sao người cũ lại nghiệt đến thế. Van xin mà còn hơn là cấm đoán. Con đường "ta đã dạo chơi" ấy là cõi riêng của cuộc tình đã mất, là thánh địa tình yêu mà em là một tín đồ ngoan đạo. Anh không có quyền " đi với người khác em"để phá vỡ sự thiêng liêng em hằng cất giữ.
Con đường, hàng cây- chứng nhân của cuộc tình hai ta "nay đã lớn lên", đã "vươn cành lá để êm đềm chạm nhau". Thế nhưng hai con người "chân bên chân, hồn bên hồn" ấy lại "rẽ xa nhau, xa hoài". Thật buồn mà không biết vì đâu. Từ con đường ký ức, tác giả đã nâng lên thành con đường hình tượng của hai người bắt đầu từ ngã rẽ chia xa.
Lan man trong chiều sâu kỷ niệm song cô gái không quên quay về hiện thực với lời nhắn nhủ:
Nếu cùng người mới dạo chơi
Xin anh tránh nẻo đường vui ban đầu
Vẫn là "nẻo đường vui" của mối tình đầu vụng dại dù nẻo đường ấy rồi cũng dẫn đến sự ly tan. Với em, nẻo đường xưa ấy vô cùng quý giá. Xin anh đừng cùng với ai kia dẫm lên trái tim em.
Ðó là hướng tiếp cận bài thơ "Con đường" lâu nay của bạn đọc. Người viết bài này lại nghĩ đến một hướng tiếp cận khác, cô gái nhỏ nhẻ "xin" người tình cũ đến những ba lần. Lần đầu "xin anh nhớ", lần thứ hai "xin đừng đi" và lần thứ ba "xin anh tránh". Qủa có hơi lạ, những cuộc tình đã tan vỡ tránh gặp nhau hoặc gặp nhau là để mát mẻ, trách móc, chua chát với nhau chứ mấy ai lại hạ mình "xin" nhiều lần như vậy. Rõ ràng không phải "xin" cho mình, phẩm cách của người phụ nữ không cho phép cô gái làm thế. Lời xin lại có vẻ quyết liệt chứ không chịu nhân nhượng một tí nào?. Chỉ có một cách lý giải duy nhất là cô gái không "xin" cho mình mà cho tha nhân- một cô gái nào đó trong giả thiết là người mới của anh. Anh đã cùng em "dạo chơi" trên nẻo đường vui dẫn đến sự "xa nhau, xa hoài" lại còn muốn tái diễn bi kịch với một người con gái khác nữa sao? Con đường ấy chỉ vui ban đầu mà khổ về sau mà người nhận chịu nhiều nhất vẫn là người phụ nữ. Vì thế van xin anh đừng đi, van xin anh tránh nó để khỏi làm khổ cho người ta.
Bài thơ thấm đẫm một sự cảm thông "chút phận đàn bà" giữa hai người phụ nữ hoàn toàn xa lạ vì thế mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc.
(Bài viết của Nguyễn Hàn Chung- trường THCS Phan Châu Trinh, Quảng Namn đăng trên Kiến thức ngày nay số 369/ 2000)
Chuyên mục này được cập nhật vào thứ Tư hàng tuần
Thông tin trên mạng Netcodo
Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ tại
Ban Biên Tập Mạng Netcodo
Ðiện thoại: (54)847247 - Email Intranet: quantri@netcodo.vnn.vn
Email Internet: netcodo@hue.vnn.vn