Dương Quý Phi
Trong "Giấc mộng con" viết năm 1917, Tản Ðà kể một cuộc du hành tưởng tượng "lên trời"; nhà thơ gặp Dương Quý Phi khen nhà thơ hiểu tâm sự nàng với mấy câu thơ:
"Bồng Lai ngày
tháng thanh nhàn
Cố cung tưởng lại muôn vàn ái ân"
Xuân Diệu viết trong bài thơ "Nhị hồ":
"Tôi tưởng tôi là Ðường Minh Hoàng
Trong cung nhớ nàng Dương Quý Phi".
Xưa, Ôn Như Hầu viết:
"Dẫu mà tay múa
miệng xang
Thiên tiên cũng ngảnh Nghê thường trong trăng"
Và trong "Bích câu kỳ ngộ":
"Ðong đưa khoe
thắm, đua vàng,
Vũ y thấp thoáng, Nghê thường thiết tha"...
Dương Quý Phi, Ðường Minh Hoàng, Nghê thường... những điển tích ấy xưa và nay được sử dụng nhiều trong văn học Việt nam.
Vua Ðường Minh Hoàng là một ông Vua tài tử, say mê người đẹp và những cuộc vui chơi xa xỉ. Sau khi cung nữ Vũ Huệ Phi chết, Vua không thể nguôi thương nhớ. Người võ vàng, sức khoẻ giảm sút nhanh chóng. Một đại thần đưa mỹ nữ Dương Quý Phi vào cung hầu Vua. Ðường Minh Hoàng vừa nhác thấy nàng đã say đắm sắc đẹp tuyệt vời của nàng...
Tên nàng là Dương Ngọc Hoàn, người tỉnh Tứ Xuyên (Trung quốc), thuộc dòng dõi trâm anh. Nàng có sắc đẹp nghiêng nước nghiêng thành, có tài ca múa làm say mê lòng người. Vua Ðường Minh Hoàng lập nàng làm Quý Phi, phong cho cha nàng là Dương Huyền Diễm một chức lớn trong triều, ban cho ba chị gái nàng những danh hiệu phu nhân cao quý, và phong cho người anh họ nàng là Dương Quốc Trung là Tể tướng. Vua giao cho một tướng Phiên là An Lộc Sơn chỉ huy một lực lượng quân sĩ lớn; An Lộc Sơn tha hồ hoành hoành trong triều đình. Vua đắm đuối cùng Dương Quý Phi trong yến tiệc, vui chơi suốt ngày đêm. Sách chép những cuộc ăn chơi vô cùng xa xỉ của Ðường Minh Hoàng và Dương Quý Phi: Ðộng núi Quái Nham là một cảnh thiên nhiên đẹp tuyệt vời, cỏ mượt như thảm nhung, hoa thơm, cây lạ, chẳng vườn Thượng uyển nào sánh kịp. Muốn vào động, phải leo núi Quái Nham chênh vênh, bờ dốc đứng. Vì vậy, phải làm một thang máy, tốn kém vàng bạc không kể xiết và hàng trăm người thợ đã bỏ mình nơi đó. Trong động, Ðường Minh Hoàng cho hoạ và khắc hàng chục bức về Dương Quý Phi tắm suối. Theo truyền thuyết, một đêm Trung thu, Ðường Minh Hoàng dưới trăng sáng lồng lộng, ước được lên cung trăng thăm cảnh đẹp. Một đạo sĩ hoá phép làm một cái cầu bằng lụa, đưa Vua lên cung Nguyệt. Cung điện toàn vàng bạc, kim cương lấp lánh. Trong tiếng nhạc tiên, các thiếu nữ đẹp như thiên thần múa một điệu múa kỳ diệu; các thiếu nữ mặc xiêm đủ các màu cầu vồng rực rỡ. Trở về trần thế, vua Ðường Minh Hoàng nhớ điệu vũ, nghĩ ra khúc "Nghê thường vũ y" (Nghê: cầu vồng; thường: xiêm y; vũ y: áo dệt lông chim. Theo các nhà khảo cổ học, khúc "Nghê thường vũ y" nay là một điệu múa nhập vào Trung Hoa từ Tân CƯƠNG VÀ ẤN §Ộ). MỖI NĂM, NGÀY RẰM TRUNG THU, §ƯỜNG MINH HOÀNG VÀ DƯƠNG Quý Phi uống rượu dưới trăng lồng lộng, suốt đêm xem các cung nữ múa điệu Nghê thường.
Vì Vua
ăn chơi như vậy, triều đình suy yếu, lộn xộn, Dương Quốc Trung âm mưu phản
nghịch. Song, trước hết, phải diệt An Lộc Sơn. Biết bí mật này, An Lộc Sơn
bỏ trốn, chiêu mộ binh sĩ, rồi đánh vào kinh đô Trường An. Quân của triều
đình đại bại. Vua cùng Dương Quý Phi và tàn quân chạy sang đất Thục. Giữa
đường, quân sĩ làm binh biến giết chết Dương Quốc Trung và ép buộc nhà Vua
phải giết Dương Quý Phi, nguyên nhân của loạn lạc và đau khổ này. Vua phải
nghe theo mới toàn tính mệnh. Người đẹp bị bức tử ở tuổi ba mươi tám.
Quân An Lộc Sơn vào thành, tàn sát nhân dân vô cùng dã man. Sau, một danh
tướng giết được cha con An Lộc Sơn, thu lại giang sơn cho nhà Ðường.
Thông tin trên mạng Netcodo
Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ tại
Ban Biên Tập Mạng Netcodo
Ðiện thoại: (54)847247 - Email Intranet: quantri@netcodo.vnn.vn
Email Internet: netcodo@hue.vnn.vn