"SỐNG hay không sống"
"Sống hay không sống" là câu nói nổi tiếng của chàng Hamlet (hồi III cảnh 1) trong vở kịch cùng tên (1601) của nhà văn Anh Sheaspeaks. Hamlet đứng trước những sự thật khủng khiếp: cha của chàng bị giết chết, bóng ma vua cha hiện lên, bảo chàng phải báo thù, chàng khám phá những tội ác nhơ bẩn của triều đình đầy quyền lực, biến tổ quốc chàng thành một nhà tù. "Sống hay không sống" có nghĩa là chịu đựng hay vùng lên chiến đấu để phá tan nhà ngục, mang lại tự do cho con người. Ðộc thoại chứa đựng câu nói trên của Hamlet là một bước ngoặc của vở bi kịch.
Hoàng tử nước Ðan Mạch Hamlet, từ trường Ðại học Ðức trở về nước. Vua vừa chết được một tháng thì Hoàng hậu lấy em trai vua là Clauđiut. Hồn ma Vua, cha của chàng hiện về, bảo cho Hamlet biết chính Clauđiut đã đầu độc vua để chiếm ngai vàng và hoàng hậu, mẹ Hamlet. Chàng đau đớn hoài nghi tất cả; triều đình toàn một bọn ngu xuẩn, nịnh thần, chó săn. "Ðan Mạch là một nhà tù bẩn thỉu, khủng khiếp". Chàng yêu Ôphêlia, chỉ còn nàng Ôphêlia xinh đẹp, dịu dàng là có trái tim trong sáng; song nàng là con gái một gian thần, Pôlôniut và mềm yếu. Hamlet giả điên để tìm sự thật. Một hôm, chàng mời một đoàn kịch vào Cung điện diễn một vở kể sự tích một vụ mưu sát Vua. Clauđiut xem đến cảnh gian thần đầu độc Vua, thì hốt hoảng bỏ về phòng riêng cầu nguyện. Hamlet theo dõi từng bước, định rút kiếm giết chết kẻ tiếm quyền nham hiểm song chàng do dự, tra kiếm vào vỏ. Clauđiut quyết định tiêu diệt Hamlet. Hắn cử Hamlet sang Anh và cho hai tay sai chó săn, bạn cũ của Hamlet, hộ tống hoàng tử với một bức thư mật, yêu cầu vua Anh giết chết Hamlet. Nửa đường, biết sự thật, chàng quay trở về Ðan Mạch, viện cớ tàu bị cướp biển, chàng được tha về. Trước đấy, Hamlet đã giết chết Pôlôniut khi hắn rình nghe trộm buổi chuyện trò giữa chàng và hoàng hậu, vì chàng tưởng kẻ nghe trộm sau bức màn là Clauđiut. Nàng Ôphêlia hiền dịu và trong sáng, tuyệt vọng vì Hamlet hoá điên và vì cha chàng chết; nàng lang thang như một người mất trí rồi chết đuối ở một dòng suối trong suốt. Còn con trai của Pôliniut là Laơct đòi Vua Clauđiut phải cho chàng trả thù người đã giết cha mình. Clauđiut nói cho chàng biết người đó chính là Hamlet. Vua tổ chức cuộc đấu kiếm giữa Hamlet và Laơct. Vua ngầm sai người tẩm thuốc độc vào mũi kiếm của Laơct và pha một cốc rượu độc để mời Hamlet uống. Song, sự việc biến diễn khác. Khi Hamlet thắng Laơct trong một hiệp, Hoàng hậu cầm đúng cốc rượu độc uống mừng con. Ðến hiệp sau, Laơct đâm trúng Hamlet bằng kiếm tẩm độc. Ðổi kiếm, Laơct bị một mũi kiếm tẩm độc của chính mình. Hoàng hậu ngấm độc, ngã gục xuống và chết. Laơct biết mình sắp chết, nói tất cả âm mưu của Clauđiut, chàng và Hamlet sẽ chết vì mũi kiếm tẩm độc. Cả triều đình dự buổi đấu kiếm nháo nhác. Hamlet lấy kiếm tẩm độc đâm chết Clauđiut. Kết thúc vở kịch, quân nhạc tiễn đưa linh hồn Hamlet về nơi vĩnh cửu trong khi đại bác vang lên đón mừng ông Vua mới, Photinbrat.
(Theo Ðiển tích Văn học- NXB
Giáo dục)
Thông tin trên mạng Netcodo
Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ tại
Ban Biên Tập Mạng Netcodo
Ðiện thoại: (54)847247 - Email Intranet: quantri@netcodo.vnn.vn
Email Internet: netcodo@hue.vnn.vn